Grand Charmoz, ściana zachodnia. Filar Cordiera TD, 6b, 850 m (24 wyciągi)

Srogie to urwisko groźnie szczerzy kły okapów nad doliną Chamonix. Któż z dzielnych wspinaczy odwiedzających podnóża Mont Blanc nie spojrzał tęsknym okiem na szaloną linię filara Cordiera, przecinającą niczym nóż jego zachodnią wystawę? Wielu z nich myśli o niej z lękiem i pożądaniem, lecz jedynie garstka decyduje się podnieść rękawicę rzuconą przez milczący granit Grand Charmoz. Ci szaleńcy, idący niemal na pewną śmierć, grają o wysoką stawkę: albowiem wracając żywi z okrutnych otchłani nosić będą po kres swego czasu piętno chwały, płonący wieniec zwycięstwa nad śmiercią i grawitacją. Jednym z nich był słynny krakoski as audytu zwany w pewnych kręgach Panem Czipsem. Na jego przygodach bazuje poniższy opis…

Ekipa przed startem, od lewej: Michał Semow, Tomek Szewczyk, Bartek Klimas. Fot. Asia Zając-Klimas.

Filar Cordiera jest logiczną linią przecinającą zachodnią ścianę Grand Charmoz (3445 m npm) wzdłuż - jak sama nazwa wskazuje - niezbyt wybitnego filara. Pierwsze przejście zespołu Cordier/Addison/Fagard/Jousy datuje się na lipiec 1970 r. Ze względu na swoją długość, charakter asekuracji (nie spotkamy tutaj obitych stanowisk) i nieco kłopotliwe zjazdy stanowi z pewnością ciekawą i atrakcyjną propozycję dla doświadczonych zespołów. Nie przypadkiem droga ta zalicza się do lokalnych klasyków. Rozczarowywać może jedynie miejscami gorsza jakość skały bądź mniej wspinaczkowe wyciągi, co wynagradzać nam może estetyczna linia przebiegu drogi na ścianie. Filar Cordiera wpisuje się jeszcze w erę diretissimy, podczas gdy alternatywne propozycje w rejonie stanowią już wyraz modernistycznych tendencji do poszukiwania zrównoważonych trudności i pięknych ruchów.

Linia drogi widziana z miejsca biwakowego pod Blaitierem. 

Informacje praktyczne:

Pod drogę podchodzimy lodowcem Nantillons, w zależności od warunków i pory roku mogą nam być potrzebne twarde buty, raki i czekan lub wystarczą podejściówki i lekkie raki alu oraz czekan. Szpej na lodowiec zostawiamy na początku drogi, warto chyba wybrać twarde buty - zejście w podejściówkach moreną przy wysokiej temperaturze jest bardzo niewygodne.
Przed wyjazdem na Plan warto zasięgnąć informacji w biurze przewodników w Chamonix. Prawdopodobnie uzyskamy też informację o zagrożeniu bombardowaniem kamieniami - w sierpniu 2017 r. odradzono nam wybór tej drogi ze względu na zagrożenie ostrzałem aż do trzeciego (!) wyciągu. W rzeczywistości trafiliśmy na dość dobre warunki (niska temperatura) i lodowiec był stosunkowo spokojny.

Z uwagi na zachodnią wystawę na słońce można liczyć w sierpniu dopiero w okolicach 13-15 wyciągu.
Korzystaliśmy z 60-metrowej liny, co pozwoliło w kilku wypadkach połączyć wyciągi. Teoretycznie 50 m powinno wystarczyć.
Większość stanowisk zbudowanych jest na starych hakach. Są różnej jakości, czasem również znajdziemy je w charakterze punktów przelotowych. Rozsądnie jest mieć ze sobą młotek celem sprawdzenia i dobicia haków.
Używaliśmy podstawowego zestawu camów poszerzonego o niebieskiego Dragona, duble najpopularniejszych rozmiarów, microfriendy oraz 2 sztuki Camalotów c4 w rozmiarze 4, które czekały w plecaku na offwidth na 21. wyciągu. Do bezpiecznej asekuracji, jeżeli mamy zapas w takiej formacji - wystarczy jeden. 
Czas przejścia i zjazdów zależy od Waszej sprawności. Szybki i rozwspinany zespół bez problemu obróci od świtu do zmierzchu, nam w trójkowym zespole ruszającym “zza biurka” całość (od namiotu do namiotu) zajęła ok. 24 godziny :)

Schemat oraz opis drogi znajdziemy w następujących opracowaniach:

1. Chamonix, Boscoe/Geldard, wyd. Rockfax 2016
2. Kletterfuhrer Alpen V-VIII, Luzar/Roth, wyd. Topoguide.de 2005
3. Stary przewodnik M. Pioli
4. Artykuł J. Radziejowskiego w GÓRACH nr 8 (147) sierpień 2006.

Pokrótce mogę stwierdzić, że dobrze nam się sprawdził schemat Topoguide, wyceny odczuliśmy jako wiarygodne a przebieg drogi i zjazdów jest intuicyjny. Tutaj również uwaga odnośnie wyceny - wg. Pioli kluczowe wyciągi mają 5c i w tym miejscu przychylamy się jednak do wycen Topoguide i Rockfaxa - bliżej im w naszym odczuciu 6b/VII-. Podobnie w zakresie długości drogi posługujemy się łączną długością wyciągów (ok. 850 m) nie zaś podawaną przez M. Piolę deniwelacją (650 m)

Szarmoz wyłania się z chmur. Obserwujemy zachowanie lodowca Nantillons.

Podejście:

Startujemy z pośredniej stacji kolejki na Aiguille du Midi - Plan de l’Aiguille. Udajemy się ścieżką w kierunku stawu Lac Bleu. Staw obchodzimy po północnej stronie i dalej trzymając się ścieżki przekraczamy kolejne wały moren bocznych, trzymając się porozrzucanych gdzieniegdzie kopczyków. Generalnie kierujemy się na azymut widocznego Grand Charmoz i Aiguille de l’M.

Po przekroczeniu wału morenowego spadającego spod północno-wschodniego ramienia Aiguille de Blaitiere schodzimy na lodowiec Nantillons. Warto przyjrzeć się zachowaniu lodowca przed wyborem trasy podejścia - zarówno znad skał Rognon des Nantillons jak i przesmyku między nimi a ścianą Grande Charmoz może strzelać kamieniami. My wybraliśmy wariant szybkiego przejścia na wschodni skraj lodowca i podejścia wzdłuż ścian Aiguille de l’M - Grand Charmoz. Podejście na miejsce biwakowe pod Blaitierem powolnym tempem zajęło nam ok. 1,5-2h, podejście pod ścianę z tego miejsca podobny czas. Podejście na lekko z rejonu Lac Bleu/stacji kolejki dobrym tempem powinno zamknąć się w ok. 2h. 

W wariancie szybkim (polecanym przez Ilonę ;)): Można też podejść z Chamonix. Deniwelacja na podejsciu do biwaku okolo 1400m, trzeba liczyć około 3h. Startujemy wtedy z parkingu na Montenvers i idziemy szlakiem prosto do góry (scieżka stroma nie bierze jeńców). W około 2/3 drogi, gdy dojdziemy do ścieżki powinniśmy wbić się w niewybitną ścieżkę w kierunku moreny, a potem moreną do ewidentnych miejsc biwakowych.

Biwak:

Jeżeli nie zdecydujemy się spać w rejonie Lac Bleu lub w Chamonix, dobrym miejscem na biwak będzie wał morenowy w rejonie północno-wschodniego ramienia Aiguille de Blaitiere. Jedno miejsce biwakowe znajdziemy przy ścieżce którą przekraczamy wał, więcej - na zwieńczeniu tego wału pod ścianami Blaitiera. Jeżeli jest w miarę ciepło wodę można znaleźć zaraz po zejściu z wału na lodowiec Nantillons.

Miejsce biwakowe, w tle bula pod Blaitierem.

Opis drogi:

1. Wyc.: Startujemy w możliwie dogodnym miejscu do przekroczenia szczeliny brzeżnej. Jeżeli jest szeroka, będzie to prawdopodobnie największa trudność na tym wyciągu. Dalej systemem połogich rys z dobrą asekuracją diagonalnie lekko w lewo. Istnieje kilka możliwości startu - generalnie należy celować w teren po prawej (patrząc z dołu) od pasa czerwonej kruszyzny - cieku wody spadającej z płatu śniegu; 4c.
   
   
   Start i przebieg pierwszych wyciągów.
   
   
2. Wyc.: Udajemy się prosto w górę nieco parchatym zacięcio-kominkiem z kilkoma wypychającymi ruchami za VI-. Prawdopodobnie jest zimno więc trudności mogą wydawać się nieprzyjemne. Dalej za formacją prosto w górę; 6a.
   
3. Wyc.: Diagonalnie lekko w prawo i w górę, do bloku w połogim terenie; 5c.
4. Wyc.: Łatwym, dwójkowo-trójkowym terenem pod spiętrzenie na półkę; 3b.
5. Wyc.: Startujemy mocno w prawo czujnym trawersem, podchodzimy pod system zacięć i kominków prowadzących pod charakterystyczną igłę na kanciku. Kilka możliwości przejścia, dobra asekuracja, stanowisko pod igłą; 6a.
   
   
   Tomek prowadzi 5. wyciąg. Nad nim widoczna igła. 
   
   
6. Wyc.: Przewijamy się w prawo za igłę, pokonujemy ściankę; 4c.
7. Wyc.: Diagonalnie mocno w prawo, łatwym terenem, 4a
8. Wyc.: Idziemy prosto w górę za połogą, ładną rysą z dobrą asekuracją. Po 30 metrach stanowisko z dwóch haków; 5c.
9. Wyc.: Kontynuujemy za tą samą formacją, nieco łatwiej, rozszerzającą się rysą. Kiepskie stanowisko w zacięciu; 5a.
10. Wyc.: Dalej prosto w górę, by po chwili przewinąć się w lewo na płytę, do zacięcia. Stąd widać łukowatą rysę odbijającą dalej w lewo nad płytą. Dalej tą rysą, z dobrą asekuracją, na półkę. Jeden z ładniejszych wyciągów na drodze; 6a+.
11. Wyc.: Odbijamy lekko w lewo i wspinamy się sympatycznym zacięciem; 5c.
12. Wyc.: Kontynuujemy linią zacięcia z kilkoma trudniejszymi ruchami oraz starymi hakami przelotowymi; 6a+.
13. Wyc.: Ładny wyciąg prowadzący dalej systemem zacięcia. Najpierw w prawo, potem mocniej w lewo. Dobre odciągi; 5a.
14. Wyc.: Zacięciem prosto w górę i lekko diagonalnie w lewo; 5c.
15. Wyc.: Kolejnym ewidentnym zacięciem w górę, nieco przed okapami systemem rys mocno w lewo i przewijamy się na półki (uwaga krucho! Warto zwrócić uwagę na założenie stanowiska w taki sposób, aby lina nie mogła nic zrzucić). Półki są obszerne, dochodzi tutaj droga normalna na Charmoza, możliwe miejsca biwakowe. Po prawej stronie charakerystyczna przełączka; 5b.
16. Wyc.: Nad półką rozpoczynami wspinaczkę na drugiej części drogi - "headwallu". Łatwym terenem celujemy w okolice “czerwonego okapu”. Możemy przenieść stanowisko na siodełko obok turniczki. Stanowisko kończące ten wyciąg znajduje się kilka metrów na prawo od okapu, na jego wysokości; 3b.
17. Wyc.: Lekkim łukiem w prawo idziemy terenem jak puszcza, celując prosto w górę wzdłuż ostrza filara; 4c.
    
    
    Łatwa wspinaczka na 17. wyciągu. Wreszcie słońce. 
    
    
18. Wyc.: Odbijamy lekko w lewo i w górę, kierując się w stronę ewidentnego zacięcia; 5a.
19. Wyc.: Startujemy prosto w górę w zacięcie, korzystając z obłych rys, by po kilkunastu metrach wyjść po jego prawej stronie na półkę. Dalej systemem rys po prawej (jeden z popularnych wariantów) w kierunku połogiego zacięcia ograniczonego rajbungową, litą płytą. Pod koniec odbijamy w lewo i wychodzimy na półkę ze stanowiskiem; 6b.
    
    
    Siłowy dilfer na 19. wyciągu, a to dopiero początek :)
    
    
20. Wyc.: Ewidentną rysą prosto w górę; 5a;
21. Wyc.: Kontynuujemy formacją, początkowo rysą na palce i dłonie, później rozszerzającą się w offwidth. Przydatne 1-2 camy w rozmiarze 4 (BD). Ewentualnie możliwa asekuracja z zaklinowanego w rysie kamienia (głęboko). Stanowisko na półce; 6b.
    
    
    Tomek w dolnej części 21. wyciągu. 
    
    
    Stanowisko po 21. wyciągu - trudności za nami. 
    
    
22. Wyc.: Łatwym terenem, rysami pod zwieńczenie filara, miejsce biwakowe; 5a.
23. Wyc.: Obchodzimy blok szczytowy z prawej i dalej kawałek granią pod blok z nitem; 3b.
24. Wyc.: Granią na szczyt; 5a.

Rozpoczynamy zjazdy. W tle widoczne Chamonix - tak blisko a tak daleko :)

Zjazdy:

Jedyną opcją* powrotu do cywilizacji są zjazdy zachodnią ścianą. Do półek (po 15 wyc.) mamy dwie opcje: zjazdy prosto ze szczytu stromymi płytami bądź z siodełka (23 wyc.) linią drogi. Ze względu na późną porę wybraliśmy zjazdy linią drogi, gdyż znaliśmy mijane w czasie wspinaczki stanowiska. Na odcinku do półek możemy spodziewać się problemów po zjechaniu wyciągów VII - teren tam jest połogi i skomplikowany. Linii spod szczytu nie znamy. Zjazdy z półek kontynuowaliśmy zgodnie ze schematem “Topo guide”, który można określić jako wart polecenia pośród wszystkich dostępnych. Można go sobie skserować w biurze przewodników w Chamonix.

* Wersja dla twardzieli: możemy też kontynuować wycieczkę na Aiguille du Grepon, zjeżdżając ze szczytu Grepona na Col des Nantillons i schodząc lodowcem Nantillons (o ile jego stan na to pozwala).

Pod linkiem komplet zdjęć Michała Semowa. 

Polecamy również opis przejścia autorstwa Ilony Gawędy oraz jej zdjęcia z drogi. 

Tekst: Michał Semow, Bartek Klimas, Tomek Szewczyk
Zdjęcia: Michał Semow

La Maillon Manquant 400m VII, ED inf

Ciekawa, ładna ale dość wymagająca droga na zachodniej ścianie Żandarma (Gendarme 3068m) zlokalizowanego w okolicach pośredniej stacji kolejki na Aigule du Midi (Chamonix, Francja). W starym przewodniku Pioli po igłach pln jest pod nr 181.

Podejście:
Z kolejki/biwaku na Planie podchodzimy wyraźną ścieżką prowadzącą w kierunku zachodniej ściany Żandarma. Końcówka podejścia widzie przez duży płat śniegu/lodowczyk leżący pod ścianą. Tak więc należy mieć twarde buty (albo dobre podejścówki), raki i czekan. Wydeptana ścieżka w śniegu prowadzi pod Contamine (nr 180), nasza droga startuje po prawej stronie ściany - trzeba przetrawersować ok 10-15m od Contamine.

Opis wyciągów:
1. V+ 35m
Na starcie konieczne przekroczenie szczeliny brzeżnej. Jest stary hak na samym początku - można na nim zostawić buty. Wyciąg biegnie początkowo wyraźnym zacięciem, by po szeregu przewinięć w lewo dojść do stanowiska z łańcuchem na polce.
2. VI 45m
Początkowo startuje zacięciem na lewo od stanowiska, następnie droga wywija się na czujna płytę (ringi) i wyciąg kończy się na dużych polkach.
3. V+ /6b 45m
Są dwa warianty dla tego wyciągu. (V+) Lewa strona początkowo po płycie a następnie wyraźną rysą, albo (6b) podążając za ringami z wyjściem przez widoczne podchwyty. Następnie wywijamy się w prawo na płytę i dalej za spitami do stanu z łańcucha.
4. V- 30m
Łatwy wyciąg po załomach skalnych.
5. VI+ 50m
Wyciąg biegnący początkowo lekkim zacięciem w prawo(ring), a następnie wywija się na małą płytę i kontynuuje środkową lub lewą rysą do stanu.
6. VII- 50m
Wyciąg startuje ladną rysą z komfortową asekuracją na prawo od stanowiska, następnie zacięciem do widocznego okapu, który mijamy płytą lewa strona (ring). Dalej wyciąg przewija się na płytę i kieruje za ringami w prawo do stanowiska.
7. VII+ 35m
Wyciąg biegnie pomiędzy dwoma okapami (na lewo od dużego).Widoczny ring na filarku. Wyciąg biegnie systemem rys i zaciec, by następnie zakończyć na początku dużego połogiego zacięcia (stan jest na płycie). Całość komfortowo asekurowalna z friendow i kości + dwa wklejane ringi.
8. VI+ 30m
Piękne leżące, uciekające w prawo zacięcie z komfortową asekuracją. Na jego końcu jest ring i wyjście w kierunku małego komina, z którego wyciąg przewija sie w lewo, aby finalnie dojść do stanowiska leżącym zacięciem. Stan na dużych półkach.
9. VI+ 40m
Wyciąg startuje na lewo od stanowiska systemem rys i zaciec (klinowanie dłoni), by zakończyć się na niewielkiej polce po lewej stronie.
10. VI+ 40m
Dalszy ciąg systemu rys i zacięć z przewinięciem przez niewielki okap. Stanowisko jest na wygodnych polkach.
11. VII+, 3 p.a. 30m
Wyciąg przewijający się przez kluczowe okapy na drodze. Od startu droga sukcesywnie odbija w prawo, by wyjść na widoczną po prawej, pod okapami płytę z ringami.
Są trzy warianty przejścia przez okapy. Droga wiedzie oryginalnie skrajnie prawym (my robiliśmy środkowym).
Wariant środkowy, to przejście wyraźną, przewieszającą się przerysą z wiszącymi pętlami. Po wyjściu z nich dalszy odcinek wiedzie już lekko kładącym się zacięciem ze wspomnianą przerysą, na którym potrzeba duzych friendow (3 i 4 - min 3 sztuki). Na końcu rysy słabe stanowisko z haków - sugerowane przescie kolejnego wyciagu.
12. VII- 25m
W wariancie oryginalnym biegnacym komino-rysą do stanowiska z lańcucha.
W wariancie alternatywnym po rysie offwidth seria przewinięć i rys. Po drodze mijamy stanowisko ze spita i pętli. 5m w prawo właściwe stanowisko z łańcucha.
13. VI 50m
Ostatni wyciąg biegnie początkowo uciekającym w prawo zacięciem. Następnie dochodzi do charakterystycznej dużej przyklejonej płyty, którą mija lewą stroną. Dalej dochodzimy do widocznego na końcu połogiego zacięcia haka. Nad nim startuje offwidth. Droga przewija się w prawo na szczyt wspomnianej plyty w kierunku widocznego powyzej spita. Koncowka to dojscie do stanu na szczytowej turniczce. Stan zjazdowy jest po jej drugiej stronie, na dużych polkach. Dojście możliwe bez asekuracji.

Zjeżdżamy specjlanie wytyczoną linią zjazdów z solidnymi stanowiskami ze spitow/ringów + mailony. Przy dłuższej (np. 70m) linie możliwe zmniejszenie ilości zjazdów.

Aiguille du Grépon

Le soleil a rendez-vous avec lune 6b 850m

Co prawda droga nie jest ujęta w przewodniku 101 najlepszych klasyków masywu Mont Blanc (Mont Blanc The Finest Routes P. Batoux), niemniej jej długość jak i to że została oznaczona symbolem Top50 w nowym przewodniku od Rockfax zachęciło nas do wbicia w nią.

Przebieg drogi na ścianie Grepona wg. climb.sk

Sprzęt: zestaw standardowy (my mieliśmy zdublowane friendy, ale wydaje nam się że nie jest to konieczne) bez młotka, lina 2x50m + na podejście pod drogę raki i czekan. Asekuracja jak to w okolicach Igieł mieszana: głównie własna, ale stałe punkty też się zdarzają + gotowe stanowiska ze spitów.

Podejście: 15min, ze schroniska Refuge de l'Envers des Aiguilles schodzimy na lodowiec Trelaporte (poręczówki) i kierujemy się od razu w górę (po prawej stronie mamy Tour Rouge) w okolice gdzie śnieg podchodzi maksymalnie wysoko pod skałę.

Widok ściany z podejścia

Opis niektórych wyciągów (kto by spamiętał wszystkie!):

1-2. Po ich pokonaniu dostajemy się do łatwego terenu, który pokonujemy najlepiej na gumie/lotnej do stanowiska 2" podążając mocno w prawo.

3-6. Wspinamy się głównie po płytach.

7. 80m łatwiejszego terenu uciekającego w prawo, który lepiej pokonać na gumie/lotnej.

8. Poszliśmy za bardzo na wprost i dołączyliśmy do drogi z powrotem gdzieś w okolicy wyciągu numer 9, generalnie droga odbija dość mocno w lewo.

11. Przechodzimy przez mały żlebu z czynnym wykorzystaniem poręczówki do zewspinania się na krótkim odcinku. Od tego momentu wspinamy się filarem, zaczyna pojawiać się więcej formacji typu: rysy, zacięcia.

19. Efektowny krok ponad “pustką” między filarem a ścianą (OS alert: https://youtu.be/jEqNczmbpug?t=370). Miałem przyjemność wspinaczki na drugiego na tym odcinku więc mogłem zdecydować się na “skok” (niemalże jak z “Granic wytrzymałości” https://youtu.be/WrTFoBHRSxA?t=109;-)), jednakże prowadząc lepiej znalaźć bardziej wyrafinowane rozwiązanie!

23. Trzeba uważać żeby wbić w dobre zacięcie: lewe. My znów poszliśmy za bardzo na wprost spotykając większe trudności oraz trochę zaklinowanego sprzętu świadczącego o tym że nie tylko my mieliśmy problemy z orientacją ;-) a ponadto chwilę później spotkaliśmy przewodnika, który przyznał że wspinając się pierwszy raz na tej drodze również “pobłądził” w tym miejscu. 

25. czyli crux tam gdzie powinien być: na ostatnim wyciągu! Piola opisuje go jako “brutal layback crack”, ja bym pokusił się o przetłumaczenie na “wypychające komino-zacięcie”?. Asekuracja bardzo dobra (głównie z kości). Zdecydowanie warto wbić się w niego bez plecaka. (OS alert: https://youtu.be/jEqNczmbpug?t=733).

Kluczowy wyciąg

Zejście: 24 zjazdy głównie liną drogi: po pokonaniu w przeciwnym kierunku poręczówki ponad małym żlebem z 11 wyciągu wykonujemy trzy zjazdy poza linią drogi (orograficznie bardziej po prawej) aby znaleźć się w stanie nr 7 + 10 min na dojście do schroniska.

W dwuosobowym zespole zeszło nam 10h na wspinanie (z akcją ratunkowa po zielonego frienda!) i 3h15min na zjazdy. Weszliśmy w ścianę o 7.20, nie chcieliśmy robić drugiego wyciągu za 6a po ciemku czy w zimnie, jednak temperatura była ok i teraz możemy powiedzieć że lepiej było wystartować wcześniej.

W naszym odczuciu Le soleil a rendez-vous avec lune nie oferuje aż tak fajnego wspinania jak La Maillon Manquant (http://www.kw.krakow.pl/sww-kw-krakow/porady/topo/582-gendarme-la-maillon-manquant.html) jednak możemy ją zdecydowanie polecić! Linia zjazdów zapewnia komfort w przypadku gdy droga jest na naszym limesie. Jak słusznie wspomina Piola w swoim przewodniku “Spotkanie słońca z księżycem” najlepiej oglądać możliwie najbliżej schroniska ;-)

Tekst i zdjęcia: Krzysztof Buławski

Nasze (Asia i Bartek Klimas, Ilona Gawęda) zdjęcie na drodze (a raczej początkowych wyciągach drogi Puzzle) fot. Magda Drózd

Opis drogi Toboggan ED, 6b, 450 m na filarze Trzech Punktow (Pilier des 3 Pointes) w masywie Mont Blanc. 

Filar trzech Punktów, jest wybitna skalna turnia w masywie Mont Blanc Du Tacul. Od strony francuskiej dochodzimy do niego od Vale Blanche i kolejki na Aigule du Midi. Od wypłaszczenia pod ścianą Midi kierujemy się w dół w kierunku schroniska Torino. Po drodze, po prawej mijamy skalny mur Lachenal i schodzimy na dolne plateau lodowca. Następnie do góry w prawo jego odnogą bezpośrednio pod Filary Mont Blanc du Tacul (m.in.. Gervasutti i Trzech Punktow). Od namiotów na Vale Blanche podejscie zajmuje ok 1:30 h. Dość dużym problemem jest znalezienie właściwego startu do drogi. Jest to o tyle utrudnione, ze zalegąjący bezpośrednio pod ściana śnieg traci często kontakt z reszta zbocza tworząc efektowny nawis. Sytuacja generalnie zmienia się co rok, stad tez trzeba być przygotowany na rożne warianty.
Pod drogę trzeba zatem wtrawersować skala nad śniegiem do pierwszego stanowiska. Na lewo od Toboggana startuje droga Puzzle, której pierwsze wyciągi prowadzą łudzaco podobnymi do Toboggana formacjami. My właśnie omyłkowo wystartowaliśmy tą droga i musieliśmy późnoiej mocno wytrawersować w prawo (na szczęsćie się dało).
Calość drogi została reekipowana, stąd też wszystkie stanowiska są ze spitów z poteżnymi mailonami zjazdowymi. Dodatkowo tam gdzie asekuracja jest niemożliwa z kości - wbite są spity.
Jak wspomniałem, my pierwsze trzy wyciągi Toboggana przeszliśmy wspomnianą drogą Puzzle, stąd tez opis tych wyciągow będzie skrótowy (rozpoznanie ze zjazdu).

Opis wyciągów
1. Dojście od zbocza do pierwszego stanowiska na drodze. Można to zrobić idąc częściowo śnieżnym nawisem, częściowo skala. Generalnie kierujemy się na szare płyty po lewej stronie filara. Stanowisko na polce.
2. Wyciąg z wahadłem pod charakterystycznymi schodkowatymi okapami. Konieczne dojście do spita z mailonem i wykonanie z niego wahadła w prawo celem dotarcia do systemu rys, który doprowadzi nas do stanowiska na dużej półce.
3. Kierujemy się prosto do góry systemem rys do stanowiska pod duzym okapem.
4. Wyciąg obchodzi wspomniany okap jego prawą częścią, przewijając się do zacięcia, które finalnie doprowadza do lezacego po lewej na plytach stanowiska.
5. Wyciąg za VII- startuje ryską po prawej, a następnie trawersuje do pieknej rysy po lewej stronie. Nią prowadzi do końca, a następnie po fragmencie płyty w prawo do stanowiska.
6. Wyciąg (V+) omija widoczny wielki okap prawą jego częścią. Za przewinięciem w lewo do stanu.
7. Wyciag (V+) startuje pionowo do góry systemem zacięc doprowadzających do stanowiska po lewej, na małej półce.
8. Wyciąg (VII) startuje rysą po lewej stronie stanowiska by następnie po półce kontynuować lewą rysą. Dalej wyciąg systemem rys doprowadza do krótkiego przewinięcia sie w lewo po plycie ze spitem (2 ruchy), gdzie też znajdują się kluczowe trudności wyciągu. Zaraz za nimi widoczne jest stanowisko.
9. Wyciąg za V+ startuje od stanu widoczną rysą uciekającą lekko w lewo (zaklinowana kość), by po chwili przejść w prawo na płytę ze spitem i dalej kontynuować diagonalnie w prawo za przełamanie płyt do stanowiska.
10. Wyciąg (VI) startuje od stanu pionowo do góry widoczną rynną, by następnie ominąć widoczną grzędę prawą stroną i dojść przez plytę do zacięcia, które finalnie doprowadza do końcowego stanowiska.
Zjazdy prowadzą drogą. Przy linie 70m możliwe skrócenie dwóch zjazdów.
Generalnie droga, choć rzadko uczęszczana, prowadzi pięknymi formacjami i jest warta polecenia.

Linki

Galeria z drogi
http://www.summitpost.org/pilier-tre-punte/966291
http://www.camurrilamberto.it/bianco/pilier%20tre%20pointes/pilier%20tre%20pointes.html
http://emmanuel.lefolgoc.free.fr/Monsite/HTML/photoete_2008_11.htm
https://www.camptocamp.org/routes/57798/fr/pilier-des-3-pointes-toboggan

Topo: