Pod koniec listopada, w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie, z inicjatywy Polskiego Związku Alpinizmu, odbyło się spotkanie poświęcone wspinaczce w rezerwatach przyrody województwa małopolskiego.

Spotkanie było swojego rodzaju okrągłym stołem przyrodników i wspinaczy. Poza przedstawicielami RDOŚ Kraków i PZA uczestniczyli w nim pracownicy Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego oraz przedstawiciele organizacji wspinaczkowych: Inicjatywy Środowisk Wspinaczkowych „Nasze Skały”, Fundacji Wspierania Rozwoju Wspinaczki „Wspinka”, Klubu Wysokogórskiego Kraków, Klubu Wysokogórskiego Zakopane oraz Miejskiego Klubu Sportowego „Tarnovia”.

Na początku spotkania Miłosz Jodłowski z Komisji Ochrony Przyrody PZA krótko przedstawił rejony wspinaczkowe w Małopolsce – zdecydowana większość z nich znajduje się na obszarach objętych różnymi formami ochrony przyrody. Szczegółowo omówił te rejony, które leżą w rezerwatach przyrody, wskazując na ich bardzo dużą atrakcyjność dla wspinaczy. Michał Mydłowski z RDOŚ Kraków wyjaśnił prawne uwarunkowania ochrony rezerwatowej i zasady udostępniania rezerwatów. Omówił także rezerwaty przyrody w Małopolsce, które są odwiedzane przez wspinaczy, ich wartości przyrodnicze oraz zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. Przypomniał, że w rezerwatach przyrody – zgodnie Ustawą o ochronie przyrody – obowiązuje zakaz uprawiania wspinaczki, chyba że zarządzeniem dyrektora RDOŚ zostaną wyznaczone miejsca, w których jest to dozwolone.

Następnie rozmawialiśmy o tym, które rezerwaty w Małopolsce mogłyby zostać udostępnione dla wspinaczki i jak skutecznie eliminować zagrożenia dla przyrody związane z jej uprawianiem. Przedstawiciele wspinaczy podawali przykłady rozwiązań stosowanych za granicą, ale także w rezerwatach przyrody woj. śląskiego oraz przykłady działań prośrodowiskowych prowadzonych przez organizacje i kluby wspinaczkowe w porozumieniu ze służbami ochrony przyrody: wycinki drzew i krzewów oraz odsłanianie skał, budowę infrastruktury minimalizującej oddziaływanie na środowisko czy sprzątanie rejonów wspinaczkowych. W dyskusji duży nacisk położono na działania edukacyjne i informacyjne, które należy prowadzić w środowisku wspinaczy.

Ustaliliśmy, że przedmiotem dalszych rozmów będzie sześć rezerwatów przyrody, najważniejszych dla wspinaczy. Są to: Przełom Białki pod Krempachami, Pazurek, Dolina Mnikowska, Dolina Racławki, Zimny Dół i Skamieniałe Miasto. Wiosną 2017 r. planowane są wizje lokalne z udziałem przyrodników i wspinaczy na Pazurku oraz w Przełomie Białki – postaramy się wypracować takie rozwiązania, które pozwolą na pogodzenie ochrony przyrody z możliwością uprawiania wspinaczki.
Serdecznie dziękujemy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie za zorganizowanie spotkania. Konstruktywna, merytoryczna dyskusja oraz przyjazna atmosfera dobrze wróżą na przyszłość. Chcielibyśmy też zaapelować do wszystkich wspinaczy, żeby powstrzymali się od wspinania w rezerwatach przyrody, do czasu aż nie zostaną wydane odpowiednie zarządzenia. Nie tylko jest to niezgodne z prawem, ale może też zaszkodzić prowadzonym przez nas rozmowom.

Miłosz Jodłowski – Komisja Ochrony Przyrody, Polski Związek Alpinizmu
Włodzimierz Porębski – Inicjatywa Środowisk Wspinaczkowych „Nasze Skały”
Mateusz Paradowski – Fundacja Wspierania Rozwoju Wspinaczki „Wspinka”
Wojciech Buchta – Klub Wysokogórski Kraków
Jakub Hornowski – Klub Wysokogórski Zakopane
Tomasz Mazur – Miejski Klub Sportowy „Tarnovia”